Formuły wzrostu Meadego i Samuelsona

Formuły wzrostu Meadego i Samuelsona

Meade przyjął tę samą konwencję (czynniki wzrostu mają charakter względny) i różniczkują funkcję produkcji COBB – DOUGLAS to otrzymamy:

Q= ∆Y/Y= q*n + u *k + r

§  Y – stopa wzrostu PKB

§  k * u  (wpływ czynników z kapitału):

§  k – stopa wzrostu kapitału (mówi nam o tym, o ile % w ciągu roku powiększy się kapitał)

§  u – parametr, który ukazuje nam rolę kapitału w procesie powiększania PKB (rola kapitału determinowana jest przez rynek, to rynek determinuje rolę poszczególnych czynników poprzez ich wynagradzanie, kapitał wynagradzany jest zyskiem, czyli u stanowi udział zysku w PKB, jaki dochód z kapitału)

Drugi człon formuły przedstawia udział czynnika pracy:

§  n – stopa wzrostu zatrudnienia

§  q – udział zatrudnienia w tworzeniu PKB, czyli udział kosztów zatrudnienia w PKB, ponieważ wkładem czynnika pracy są właśnie koszty zatrudnienia

Na q składa się udział kosztów z tytułu pracy powiększony o udział z tytułu nadwyżki operacyjnej brutto gospodarstw domowych.

u obejmuje udział pozostałej nadwyżki operacyjnej brutto

Jeżeli liczymy PKB w cenach czynników produkcji to PKB składa się tylko z dwóch części:

kosztów z tytułu zatrudnienia

nadwyżki operacyjnej brutto

Jeżeli liczymy PKB w cenach rynkowych to PKB jest powiększany dodatkowo o podatki pośrednie od produktów minus dotacje do produktów.

u gdy liczymy PKB w cenach rynkowych powinno zawierać dochody pierwotne państwa (udział w postaci podatków pośrednich).

Trzecią częścią funkcji produkcji COBB – DOUGLAS jest część, która mówi nam o wpływie postępu techniczno – organizacyjnego na wzrost PKB.

Jest to tzw. reszta r_in, czyli o ile procent zmieni się nam w ciągu roku PKB w wyniku postępu naukowo – technicznego i organizacyjnego.

Model wzrostu Samuelsona

Formuła Samuelsona opisuje poziom PKB od strony popytowej. Samuelson starał się zydentyfikować czynniki popytu determinujące PKB – „od czego będzie zależeć poziom PKB (Y_n) w roku n

Y_n = α*Y_n-2 +β*(Y_n-1 – Y_n-2) + A_n

n – rozpatrujemy ze względu na czas

Do czynników determinujących globalny popyt zaliczamy:

§  popyt konsumpcyjny – (α – Y_n-2, oznacza wielkość popytu z przed 2 lat)

Y_n-2 – PKB z przed 2 lat

krańcowa skłonność do konsumpcji (o ile wzrośnie konsumpcja przy wzroście dochodu o jednostkę; informuje nas jaką część naszego dochodu jesteśmy w stanie przeznaczyć na konsumpcję) np. α = 0,8 będzie oznaczało, że na konsumpcję jesteśmy skłonni przeznaczyć 80 % naszego dochodu

§  popyt inwestycyjny –  z punktu widzenia wpływu wydatków inwestycyjnych na kreowanie dodatkowego popytu możemy wyróżnić:

§  inwestycje indukowane (pobudzone, wewnętrzne) – β*(Y_n-1 + Y_n-2)

są wywołane wzrostem globalnego popytu czy też wzrostem dochodu ludności; wzrost globalnego popytu wymaga zbudowania nowych zdolności produkcyjnych  nowe zdolności produkcyjne wymagają nakładów inwestycyjnych, czyli wzrost globalnego popytu (o ile wzrasta PKB) oznaczony przez β informuje nas:

β (akcelerator) – pokazuje związki jakie istnieją między nakładami inwestycyjnymi, a przyrostem PKB (informuje nas o ile musi wzrosnąć niezbędny kapitał, żebyśmy mogli uzyskać przyrost dochodu o jednostkę)

  krańcowy współczynnik kapitału

∆K^* - niezbędny kapitał pozwalający na osiągnięcie przyrostu PKB o jednostkę

β = 3 (oznacza, że inwestycje indukowane będą trzykrotnie wyższe od przyrostu PKB czy też dochodu ludności)

A zatem podsumowując można powiedzieć, że popyt wywołany inwestycjami indukowanymi będzie zależał od:

·    akceleratora (krańcowa kapitałochłonność)

·    przyrostu dochodu ludności

Każdy przyrost dochodu, który pociąga za sobą przyrost popytu na dobra konsumpcyjne, wywołuje przyrost wolumenu inwestycji (ta zależność jest widoczna przy pełnym wykorzystaniu zdolności wytwórczych).